Sezeryan doğum, Normal yani vajinal doğum ile sıkıntı söz konusu olduğu durumda karın kısmında açılan kesi sayesinde bebeği ameliyat ile dünyaya getirme şekline
sezeryan doğum denilmektedir. Ameliyat cerrahi bir operasyon yardımıyla karın kısmına açılan kesikten karında bulunan bebeğin doğumdur. Normal ameliyat şartlarında yarım saat ile 45 dakika arasında sürer. Fakat ufak aksaklıklar olur ise 1 saati bulabilmektedir.
Sezeryan doğumda anestezi normal doğum şartlarına göre 2 kat daha fazla anestezi uygulanmaktadır. Günümüzde anestesi yöntemlerinin iyi olması, enfeksiyona ve sterilite karşı antibiyotiklerin olması, ameliyat diki yapılan materyallerde gelişmeler ve cerrahi tekniklerin ilerlemesinden dolayı
sezeryan doğum ameliyatları kolay ve güvenli bir ameliyat haline gelmiştir.
Sezeryan doğum ne zaman tercih edilir?
Hastanın isteğine göre yapılabileceği gibi tıbbi zorunluluklar durumu söz konusu olduğunda da yapılmaktadır. Tıbbi zorunluluk bebeğe yada anneye bağlı olan özel durumlarda olabilir. Uygulanacak sezeryan ameliyatı genede gebeliğin seyrine göre değişiklik gösterebilir. Önemli olan anne ve bebek için en uygun zamanda uygulanmasıdır.
Sezeryan doğum nedenleri
Bebeğin rahim kanalına baş ile ilerlememesi: Bebeğin makat yada çapraz, doğum kanalına yan olarak gelmesi doğumda sorunlara neden olmaktadır. Doğumların neredeyse %95'lik bir kısmı bebek baş ile gelir. Özel durumlarda %5 'lık gibi kesimde bebek ayaklardan gelebilir. Böyle bir durum olduğunda jinekolog hekim tarafından acil olarak sezeryan ameliyatına alınır.
Plasenta kısmının rahim ağzını kapatması (plasenta previa): Doğuma hazırlanan bebeğin doğum kanalında ilerlemesinden dolayı kanama sorunu oluşacaktır. Bu durumda hem anne hemde bebeğin hayatı riske girmektedir. Bu olayı saptanması ultrasonla izlenim sırasında anlaşılmaktadır. Riskli olan bu durumda sezeryan ameliyatı kaçınılmazdır.
Plasentanın erken ayrılması: Bebeğin doğumundan evvel rahim duvarından ayrılmasını olayına ablasyo plasenta veya plasental dekolman denilmektedir. Bu olay gerçekleştiğinde bebeğin besin kaynakları ve oksijen akışı bozulmaktadır. Kanamadan kaynaklı olarak anne ve bebeğin hayati riske girdiği için acil ameliyata alınır.
İri bebek (makrozomi): Bebeğin ağırlığı normal bebeklere göre farklı ise bu utrasonda belirlenir ve doğumu riske almamak için sezeryan uygulanır. Bebeğin ağırlığı 4000 gramdan fazla olması makrozomi grubuna girmektedir.
Bebeğin kafası ile gebenin leğen kemiği arasında uyumsuzluklar olması (sefalopelvik uygunsuzluk): Kısaca buna çatının dar olması da denilir. Anne adayının kalça kemiğinin çatısının dar olması ya da bebeğin kafasının çapının geniş olması durumunda uygulanacak olan sezeryandır.
Çoğul gebelikler: Birden fazla bebek var ise normal doğumdan kaçınılır. İdeal ve güvenli olan sezeryan doğumdur.
Bebek ile ilgili anormallikler: Doğum kanalı ile geçişte bebeğin sorun yaşaması oluşturan bazı anormallikler sezeryan ameliyatını gerektirebilir. İskelet sistemi hasatlıklarında ve nöral tüp defekti tarzı sorunlarda sezeryana ihtiyaç duyulur.
Rahimdeki myomlar: Rahimde bulunan myomlar doğum kanalında daralmaya sebep olduğundan normal doğum zorlaşmaktadır.
Ikınmanın riskli olduğu durumlar: Kalp rahatsızlığı, kronik astım ve bel fıtığı olan anne adayının normal doğum esnasında ıkınması sağlığını tehlikeye atar. Bu nedenden dolayı sezeryan tercih edilir.
Anne adayında herpes enfeksiyonu: Herpes enfeksiyonu taşıyan anne adayında normal doğum sırasında bebek kanaldan geçerken bu enfeksiyonu kapabilir. Riskli bir doğum olacağından sezeryan doğumu düşünülür.
Genital siğil: Dev kondilomlar ve HPV enfeksiyonu siğili bulunan gebelerde doğum esnasında bu siğilinin bebeğin gırtlak kısmında kabartılara sebep olacağından ciddi sorunlara neden olur. Bu durumdan dolayı sezeryan yapılır.
Kordon sarkması yada kordonun önden gelmesi: Amniyon kesesi açıldığı zaman bebeğin göbek kordonu dışarı çıkabilir. Buna kordon sarkması denilir. Bu olay kordon sıkışarak bebeğe ulaşan kanın kesilmesine sebep olarak bebeğin ölmesi gerçekleşir. Kordon sarkması durumunda doktor sarkan kordonu vajina içerisine iter. Ayrıca acil ameliyata alınarak kordonu vajinaya ittiren kişi elini bebek doğana kadar oradan çıkaramaz. Eğer kordon su kesesi açılmadan evvel elle muayene edildiğinde önde ise buna kordonun öne gelmesi denilmektedir. Yapılması gereken sezeryan ameliyatıdır.
Sezeyan doğum sonrasında dikkat edilmesi gerekenler
Sezeryan ameliyatı sonrasında hasta 8-12 saat arası yataktan kaldırılmaması, akciğerlerin hava almasının engellenmesi, damar tıkanıklığının giderilmesi, bağırsak fonksiyonlarının normal düzeninin sağlanması ve gaz sancısının yaşanmamasına yardımcı olmaktadır. Sezeryan doğum ameliyatı sonrasında hastalar ilk gün rahatça ayağa kalkabilirler. Ameliyattan sonra 6 saat boyunca sıvı ile beslenirler ve sonrasında katı gıdalar tüketebilirler. Hastada meydana gelebilecek enfeksiyon sorunu en aza indirmek için sonda uygulaması yapılır.
